In: De Parelduiker, 6(2001), nr. 3, p. 38-50, ills.
Eind 1941 hield de bezetter flink huis onder de tijdschriften, waarbij gekeken werd of de ideologie ervan wel paste in het naziregime. Het verbod tot verdere uitgave gebeurde onder valse voorwendselen van papierschaarste. Ook het tijdschrift De Gemeenschap ontsnapte niet aan deze vijandelijke maatregel en het persklare oktobernummer werd ‘Polizeilich verboten’ en vernietigd.
Eén exemplaar ontsprong de dans, doordat het tijdens de drukgang dienst had gedaan als controle-exemplaar en in losse katernen met het omslag erbij in de archieven verdween. Toen het na meer dan een halve eeuw opdook, kon ik het voorval reconstrueren waarover Jan Engelman destijds alarmeerde.
Vanaf 22 juli 1941 was het op bevel van de bezetter verplicht ieder drukwerk van een ‘Kengetal’ te voorzien. K2377-nummer werd toegewezen aan Drukkerij Lumax te Utrecht, die destijds het drukwerk voor De Gemeenschap verzorgde. Zowel het september- als het oktobernummer 1941 van het tijdschrift De Gemeenschap werd echter niet voorzien van het vereiste K-nummer. Na de overname van De Gemeenschap door uitgeverij Het Spectrum verandert dit en verschijnt het K-nummer 2350 (Drukkerij Bosch & Zn., Utrecht), ook op bindpartijen.